Ət və ət məhsullarının qiymətləri bahalaşıb
Vüqar Bayramov: “Bəzi dövlət qurumları qiymət
artımlarının qarşısının alınması əvəzinə bahalaşmanı
sürətləndirən, eləcə də şərtləndirən addımlar
atırlar”
Seçkidən sonra ciddi qiymət artımlarının baş
verəcəyi gündəmin əsas müzakirə mövzularından biri
kimi qalmaqdadır. .Artıq oktyabr ayının alternativ
inflyasiya hesablamaları ərzaq məhsullarının
bahalaşdığını göstərir. Noyabr, dekabr aylarında
artımların davam edəcəyi istisna olunmur. Xüsusilə
nəzərə alsaq ki, qarşıdan bayramlar gəlir bahalaşma
ölkə üçün xarakterik prosesə çevrilib.
İqtisadi
və
Sosial
İnkişaf
Mərkəzinin
rəhbəri
Vüqar
Bayramov
noyabr
ayının
əvvəlindən bir sıra məhsulların qiymətində
artımların müşahidə edildiyini söyləyir. Xüsusilə
ət və ət məhsullarının qiymətinin son 5 ildə rekord
səviyyədə bahalaşdığını vurğulayan iqtisadçı
satıcıların bunu yem və yem məhsullarının, eləcə də
nəqliyyat xərclərinin artrması ilə
əlaqələndirmələrinə müsbət yanaşmır: “Bütün hallarda
bu artımlar qarşıdakı bayramlarla bağlıdır. 2009-cu
ildə bayramların gəlişinin qiymətlərə təsiri minimum
olsa da cari ildə situasiya fərqlidir”.
V.Bayramov növbəti həftədən bir sıra məhsulların
qiymətində artımların davam edəcəyini düşünür: “Bu
həm də ərzaq məhsullarına tələbatın artması ilə
bağlıdır. Digər tərəfdən artıq dünya bazarında bir
sıra məhsulların qiymətində artımlar müşahidə
edilməkdədir. Hansıki, bu ölkəyə idxal olunan
məhsulların qiymətini də artıracaq. Düzdür bəzi
məhsullar var ki, ölkədə istehsal olunur. Amma yerli
istehsalın ərzaq məhsullarında payı aşağıdır”.
Ekspert deyir ki, bəzi dövlət qurumları qiymət
artımlarının qarşısının alınması əvəzinə bahalaşmanı
sürətləndirən, eləcə də şərtləndirən addımlar
atırlar: “Dövlət Baytarlıq Xidməti Qurban bayramında
rayonlardan ölkəyə gətiriləcək ət məhsulları üçün
yerli baytarlıq xidmətlərindən xüsusi arayışın
alınmasını tələb edir. Bu da rayonlardan gətirilən
ət məhsullarının qiymətinin artmasına səbəb olacaq.
Çünki bütün hallarda arayışın alınması əlavə
xərcdir”.
Mütəxəssisin fikrincə, baytarlıq xidmətinin bu
sahədə fəaliyyətini möhkəmləndirməsi vacibdir: “Amma
nəzərə almaq lazımdır ki, belə addımlar atmazdan
əvvəl baytarlıq xidmətinin özünün öz fəaliyyətinə
nəzarəti gücləndirməsi, bu sahədə ciddi
nizam-intizam yaratması lazımdır”.
“Dünya bazarında şəkərin, çayın, düyü və buğda
məhsullarının qiymətinin bahalaşması müşahidə
edilir” deyən iqtisadçı bildirir ki, bu həmin
məhsulların istehsal həcminin aşağı düşməsindən
irəli gəlir: “ Yalnız son 1 ayda dünya bazarında
çayın qiyməti 8 faiz artıb. Düyününm qiymətində 6
faiz, buğdanın qiymətində 8-14 faiz təşkil edib”.
Onun sözlərinə görə, bahalaşmanın qarşısını almaq
üçün İqtisadi İnkişaf Nazirliyinin süni qiymət
artımlarına qarşı mübarizəni genişləndirməlidir:
“İndiki halda baş verən artımlar süni qiymət
artımlarıdır.Hər hansı iqtisadi faktorla
əsaslandırıla biməz. Yeri gəlmişkən, əksər müsəlman
ölkələrinə Qurban bayramında ət və ət məhsullarının
qiymətində endirimlər edilir.
V.Bayramov hazirki qiymət artımlarının parlament
seçkiləri ilə heç bir əlaqəsi olmadığını düşünür:
“Çünki, parlament seçkilərində namizədlərin
kampaniyaya ayırdıqları vəsaitlərin həcmi əvvəlki
əvvəlki seçkilərlə müqayisədə xeyli aşağı idi.
Dövriyyədə pul artımına iqtisadi baxımdan təsir
göstərmək imkanına malik deyil. Bundan əlavə indiki
seçkilərdən sonrakı vəziyyət ötən seçkilərlə
müqayisədə fərqlidir. Hökümətin seçkidən sonra
ciddi qiymət artımlarına gedəcəyi gözlənilmir. İlin
sonuna qədər tənzimlənən qiymətlərin artırılması
yönündə qərarın qəbulu baş verməyəcək. Bununla belə
güman edilir 2011-ci ilin əvvəlində bir sıra
sahələrdə qiymətlərin artırılması məsələsi Tarif
Şurası tərəfindən müzakirə olunacaq”.
|